• Trwały nośnik to nie tylko forma papierowa.
• Zmiany umów mogą być przesyłane także za pośrednictwem wewnętrznego systemu e-bankowości, gdy spełnia on ustawowe wymagania.
• Credit Agricole Bank Polska zobowiązał się do usunięcia skutków kwestionowanych praktyk.

Komentarz Prezesa UOKiK Marka Niechciała

Twoja przeglądarka nie obsługuje formatu HTML5

Postępowanie przeciwko Credit Agricole Bank Polska zostało wszczęte w listopadzie 2015 r. Prezes UOKiK przeanalizował, w jaki sposób bank zmieniał (w szczególności w latach 2013-2015) warunki różnych umów, w tym wysokość opłat i prowizji dla kont osobistych czy kart kredytowych.

Prowadzone postępowanie przez UOKiK wykazało, że Credit Agricole Bank Polska dokonywał jednostronnych zmian postanowień umownych, pomimo że nie miał ku temu podstaw prawnych. Ponadto UOKiK uznał, że wewnętrzny system e-bankowości stosowany przez bank nie posiada obecnie cech trwałego nośnika i nie może on stanowić jedynego kanału do przesyłania konsumentom informacji o planowanych modyfikacjach w wykonywanych umowach. Wątpliwości prezesa UOKiK dotyczyły również tego, że bank w kierowanych do swoich klientów wiadomościach o proponowanych zmianach warunków umów nie informował o podstawach prawnych i okolicznościach.  W takiej sytuacji konsument nie wiedział, czy np. zmiana wysokości opłaty za wypłatę gotówki z bankomatu, którą wprowadził bank, była przewidziana w regulaminie.

- Już w trakcie postępowania Credit Agricole Bank Polska zaproponował rozwiązania pozwalające usunąć skutki kwestionowanych praktyk i zrekompensować straty, jakie mogli ponieść klienci. Credit Agricole jest pierwszym bankiem, który dobrowolnie zobowiązał się do zmiany praktyki, z kilkunastu wobec których prowadzimy obecnie podobne działania - podkreśla Marek Niechciał Prezes UOKiK. Bank zaproponuje swoim klientom, w osobnej korespondencji, zawarcie – w oddziale banku aneksów do obowiązujących umów. W efekcie zmiany sygnalizowanie w latach 2013-2015 nie będą konsumentów obowiązywać, a bank rozliczy się z nimi z pobranych opłat i prowizji od wprowadzenia określonej zmiany, aż do momentu zawarcia aneksu. Ponadto, konsumenci, którzy otrzymali wiadomość o zmianach w umowach, będą mogli przez miesiąc bez opłat wypłacać gotówkę z bankomatów w kraju i za granicą. O szczegółach decyzji i wypłaty rekompensaty bank poinformuje klientów listownie. Decyzja UOKiK już jest dostępna na stronie urzędu, a po uprawomocnieniu – od 17 czerwca pojawi się również na  stronie internetowej Credit Agricole Bank Polska.

Działania UOKiK

Urząd sprawdza jak banki informują klientów o zmianach w umowach, w tym zmianie opłat i prowizji. W przekazywanej do klientów komunikacji o zmianach banki nie zawsze podawały podstawy prawne oraz faktyczne okoliczności uprawniające do wprowadzenia tych zmian. Może to rodzić podejrzenie przenoszenia na konsumentów kosztów działalności bankowej, np. tzw. podatku bankowego – zauważa Piotr Adamczewski, dyrektor Delegatury UOKiK w Bydgoszczy. W toku jest jeszcze 16 postępowań, w których urząd kwestionuje sposób informowania konsumentów o zmianach w umowach o usługę płatniczą wyłączenie za pomocą bankowości elektronicznej. – Kwestionujemy sposób przesyłania informacji w ramach e-banku u  kilkunastu podmiotów rynku finansowego. Naszym zdaniem, nie spełniają one cech trwałego nośnika. Bank może usunąć ważne dla klienta informacje w dowolnym momencie. Nie oznacza to, że chcemy, aby klienci byli zalewani korespondencją „na papierze”. Widzimy dużo plusów bankowości elektronicznej, ale nie zmienia to faktu, że banki powinny dostosować się do przepisów i rozpocząć prace nad wewnętrznym systemem, który będzie z nimi zgodny – uważa Marek Niechciał, prezes UOKiK.

Zdaniem UOKiK, informacje takie banki powinny wysłać na trwałym nośniku. Jest nim np. list w formie tradycyjnej, informacja zapisana na nośniku USB, a także wiadomość e-mail, o ile zawiera w sobie wszystkie niezbędne dane. Ten pogląd jest zgodny z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który stwierdził, że takie systemy mogą być uznane za trwały nośnik, pod warunkiem, że m.in. konsument będzie miał dostęp do przesłanych przez bank informacji w przyszłości i będzie mógł je odtworzyć w niezmienionej postaci. Może nim być również system e-bankowości, jeżeli spełnia ustawowe wymagania. Taka wiadomość powinna być również we właściwy sposób konsumentowi doręczona. Powinien on otrzymać osobną informację (np. sms-em) o propozycji zmian warunków umowy, której szczegóły znajdzie w systemie bankowości elektronicznej.

Prowadzone przez UOKiK postępowania mogą zakończyć stwierdzeniem stosowania praktyki,  nałożeniem kary finansowej do 10 proc. obrotu danego banku oraz nakazem usunięcia trwających skutków naruszenia. Przedsiębiorcy mogą się również zobowiązać do dobrowolnej zmiany kwestionowanych przez urząd działań i usunięcia ich skutków.

Dodatkowe informacje dla mediów:

Biuro Prasowe UOKiK 
Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
Tel. 695 902 088
E-mail: biuroprasowe@uokik.gov.pl

Twitter: @UOKiKgovPL