63 decyzje i ponad 600 tys. zł kar — to podsumowanie ubiegłorocznych działań UOKiK wobec przedsiębiorców funkcjonujących na rynkach wodociągowo-kanalizacyjnych. Jedne z najnowszych decyzji dotyczą przedsiębiorstw komunalnych z województw: zachodniopomorskiego, dolnośląskiego i mazowieckiego

39 rozstrzygnięć dotyczących nadużycia pozycji dominującej, 24 w sprawie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, ponad 600 tys. zł łącznych kar — to efekt działań UOKiK w 2013 r. wobec przedsiębiorców dostarczających wodę i odbierających ścieki. Część z nich dobrowolnie zobowiązała się do zmiany zakwestionowanych praktyk, unikając sankcji finansowych. Obecnie trwa 6 kolejnych postępowań oraz 21 wyjaśniających. Wobec przedsiębiorstw wodno-kanalizacyjnych UOKiK prowadzi postępowania zarówno w sprawie nadużywania pozycji dominującej, jak i naruszania zbiorowych interesów konsumentów. Spółki zaopatrujące konsumentów w wodę mają zawsze pozycję dominującą na lokalnym rynku, więc ich klienci nie mają możliwości wyboru korzystniejszego dostawcy. Sytuacja ta może być wykorzystywana przez przedsiębiorców stosujących niedozwolone praktyki rynkowe. Za takie naruszenia grozi im jednak kara w wysokości do 10 proc. ubiegłorocznych przychodów.

Jedna z najnowszych decyzji dotyczy spółki Miejskie Wodociągi i Kanalizacja w Koszalinie (MWiK). Uzależniała ona zawarcie umowy na zbiorową dostawę wody i odprowadzanie ścieków od nieodpłatnego przekazania na jej rzecz odcinków sieci i urządzeń wybudowanych przez odbiorców z ich własnych środków, a także od poniesienia przez nich kosztów tego przekazania. Przedsiębiorca wyłączał też swoją odpowiedzialność odszkodowawczą za przerwy w dostawie wody spowodowane jej brakiem na ujęciu lub awarią zasilania urządzeń wodociągowych. Ponadto spółka zobowiązywała odbiorców do budowy odcinków sieci i przyłączy przy użyciu osprzętu pochodzącego wyłącznie od wskazanych przez nią producentów. W ten sposób kontrahenci pozbawieni zostali możliwości dowolnego wyboru osprzętu, a konkurenci wskazanych producentów — dostępu do rynku. Za nadużywanie pozycji dominującej, Prezes UOKiK nałożyła na MWiK w Koszalinie karę w łącznej wysokości 121 692 zł. Decyzja nie jest prawomocna, przedsiębiorca odwołał się do sądu.

Niedozwolone działania stosowało również Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji „WODNIK” w Jeleniej Górze. Postępowanie UOKiK wykazało, że przedsiębiorca nie obniżał odpowiednio opłat za dostawę jakościowo gorszej wody, warunkowo dopuszczonej do spożycia. Według Urzędu, długotrwałe dostarczanie wody o pogorszonej jakości powinno skutkować automatycznym obniżeniem jej ceny, natomiast „Wodnik” ustalił wspólną taryfę zarówno dla wody spełniającej wymagania, jak i tej dopuszczonej warunkowo przez inspektora sanitarnego. Kara nałożona na przedsiębiorstwo wyniosła 9 120,62 zł. Decyzja nie jest prawomocna, „Wodnik” odwołał się do sądu.

Jednym z podmiotów ukaranych przez UOKiK w 2013 r. za stosowanie postanowień naruszających zbiorowe interesy konsumentów było Miejskie Przedsiębiorstwo Komunalne w Gostyninie. Przedsiębiorca nie zamieszczał w umowach informacji wymaganych przez ustawę, w tym m.in. postanowień dotyczących procedur i warunków kontroli urządzeń wodociągowych, dotyczących odpowiedzialności przedsiębiorstwa za niedotrzymanie warunków umowy, czy postanowień dotyczących warunków usuwania awarii przyłączy wodociągowych będących w posiadaniu odbiorców usług. MPK w Gostyninie zostało ukarane przez Prezes UOKiK kwotą 7 514 zł. Decyzja jest prawomocna.

Szczegółową analizę sektora wodno-kanalizacyjnego, w tym dokładny opis przykładów łamania prawa można znaleźć w raporcie UOKiK Kierunki rozwoju ochrony konkurencji i konsumentów w sektorze wodociągowo-kanalizacyjnym. Zainteresowani tą tematyką powinni sięgnąć również po publikację Konkurencja na rynkach lokalnych wraz z wybranym orzecznictwem Prezesa UOKiK.

Dodatkowe informacje dla mediów:
Małgorzata Cieloch, Rzecznik prasowy UOKiK
Departament Współpracy z Zagranicą i Komunikacji Społecznej
Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
Tel. 22 827 28 92, 55 60 314, 55 60 430
Fax 22 826 11 86
E-mail: malgorzata.cieloch@uokik.gov.pl